Zie de site van www.politics.be
http://www.verkiezingssite.be/programmavergelijking/standpuntenmatrix
We zetten ze hier op een rijtje.
BUB
nog niet gekend op 9/6
CAP
Voor alle democratische verworvenheden – van het algemeen stemrecht over het stakingsrecht tot sociale zekerheid en openbare diensten – heeft de arbeidersbeweging moeten vechten. Geen ervan is gratis in onze schoot gevallen. De laatste twintig jaar is die beweging echter niet meer politiek vertegenwoordigd: haar historische partij – de sociaaldemocratie – is steeds meer een pure burgerlijke partij geworden. In die periode is de politiek steeds meer een neoliberale eenheidsworst geworden en zijn democratische verworvenheden steeds meer ondermijnd en uitgehold: het stakingsrecht door dwangsommen en eenzijdige verzoekschriften; het stemrecht door de manier waarop partijen hun kandidaten dwingen tot volgzaamheid tegenover hun partijapparaat en de regering; de sociale zekerheid en de openbare diensten die door twintig jaar van geknabbel afgebouwd werden en vandaag nog slechts overlevingsuitkeringen en dure diensten bieden, gekoppeld aan het steeds slechter worden van de werkomstandigheden (werkdruk, tijdelijke contracten). Om dit te beginnen veranderen, moet de arbeidersbeweging opnieuw een politiek instrument opbouwen.
De bevolking moet meer inspraak krijgen in de politiek, ook tussen twee verkiezingen in. Bij echt belangrijke keuzes moet de bevolking gehoord worden. Of vind jij het normaal dat in België de Europese grondwet goedgekeurd werd zonder enige vorm van inspraak of maatschappelijk debat?
CD&V
nog niet gekend op 9/6
Traditioneel is CD&V tegenstander van het referendum en dienen de beslissingen uitsluitend via het parlement te gebeuren.
Groen!
Voor Groen! is de burger veel meer dan een (klagende of tevreden) klant. Groen! wil burgers volop bij het beleid betrekken, hen beschouwen als 'co-producent' in plaats van louter als consument. Burgers betrekken is meer dan eenmalige inspraak, vaak op een moment dat alles al beslist is. Het betekent kiezen voor een blijvende dialoog, waarbij mensen tijdig betrokken worden, met volledige openheid en met een gegarandeerde terugkoppeling vanwege de overheid. Groen! wil de democratie verbreden en verdiepen. Bijvoorbeeld via adviserende volksraadplegingen, maar ook via bindende referenda. Steeds als sluitstuk van een ruim maatschappelijk debat. Groen! wil ook het middenveld versterken. Het middenveld is een belangrijke bondgenoot van de overheid als tegengewicht tegen de stille machtsovername door de markt. Groen! pleit voor een eigentijdse relatie tussen overheid en middenveld: maximaal overleg, maar respect voor ieders eigen rol. De rol van de verkozen organen (parlementen, raden) willen we versterken. Een democratie kan pas leven als er ruimte is voor debat en verschil. De grondwettelijke rechten van de burger verdienen maximale bescherming. Informatisering en de strijd tegen het terrorisme mogen geen alibi zijn om deze rechten te ondermijnen.
Lijst Dedecker
Lijst Dedecker wil de onmiddellijke invoering van democratie naar Zwitsers model. Als we het over directe democratie hebben, dan gaat het niet over 'volksraadpleging' (de bevolking is de uiteindelijke machthebber, en die moet dus niet 'geraadpleegd' worden), noch over 'plebisciet' (een plebisciet is eerder een instrument in dictatoriale regimes waarmee machthebbers extra legitimiteit zoeken voor hun beslissingen). Directe democratie gaat over het Bindend Referendum Op Volksinitiatief (BROV), hetgeen inhoudt: het 'Volksinitiatief' (de bevolking dient zelf een wetsvoorstel in) en het 'Referendum' (dat ook 'op volksinitiatief' is maar dat een door het parlement gestemde wet tegenhoudt). Aan grondwetsherzieningen en aan de overdracht van bevoegdheden aan de EU moet een breed democratisch debat voorafgaan en beslist worden bij referendum. Geen enkel onderwerp is taboe. Ook communautaire aangelegenheden moeten bij referendum beslist kunnen worden, waarvoor dan wel – gezien de Brusselse situatie – bijzondere regels zullen gelden om de burgers van de gemeenschap te kunnen raadplegen, zonder naar hun taalaanhorigheid te peilen. Ook het wetinitiatief moet ingevoerd worden. Het gaat om een tekst met de waarde van een wetsvoorstel of wetsontwerp, dat aan het bevoegde parlement wordt voorgelegd zo het is ondertekend door 10.000 mensen. Het wordt op dezelfde wijze behandeld als de voorstellen en ontwerpen.
[Lijst Dedecker is een nieuwkomer in het politieke landschap en profileert zich als sterke voorstander van directe democratie. Lees het artikel op onze site en hun voorstel van het 'Cassandraplan' omtrent directe democratie.]
N-VA
nog niet gekend op 9/6
NEE
nog niet gekend op 9/6
PVDA
Meer inspraak in het bestuur, zowel hier als in Europa
Zowel op Europees als op Belgisch niveau drukken bedrijven en patroonsorganisaties achter de schermen hun stempel op de beslissingen. Wij willen de inspraak van de bevolking versterken.
We pleiten ervoor dat de bevolking het recht krijgt om zelf wetten te maken. Een bindend referendum moet mogelijk zijn als honderdduizend inwoners dat vragen. Het referendum moet ook al gestemde wetten ongedaan kunnen maken.
Ook moet er meer macht gaan naar de verkozen vertegenwoordigers. Nu maken die nog maar vijf procent van de wetten. Niet-verkozen kabinetsleden nemen die rol meer en meer over. Dat is een ondemocratische ontwikkeling. Kabinetten worden beter afgeschaft. Het is democratischer meer macht en meer middelen toe te kennen aan de verkozen volksvertegenwoordiging. Het voorbereidende werk voor het beleid wordt dan een taak van de ambtenaren.
Verkiezingen moeten proportioneel zijn: daarom dient de vijfprocentdrempel afgeschaft te worden.
Het Europese Parlement moet elk wetsvoorstel onderzoeken dat de steun heeft van één miljoen handtekeningen. Een bindend referendum moet kunnen als vijf miljoen burgers dat vragen.
Er is op Europees vlak ook een écht parlement nodig, en een échte regering die verantwoording moet afleggen. Het Parlement moet proportioneel verkozen worden en bij algemeen stemrecht. De Europese Commissie, dat is de regering van de Europese Unie, moet worden aangeduid door een parlementaire meerderheid en moet ook door haar kunnen worden afgezet. In afwachting van deze hervormingen moet het nationale (Belgische) Parlement het recht krijgen om vooraf elk standpunt dat de nationale regering in de Europese instanties zal innemen, goed of af te keuren.
SP.A
Iedereen heeft gelijke rechten om mee te beslissen over onze samenleving. Maar niet iedereen heeft ook de kans dat te doen. SP.A streeft naar gelijke kansen op het vlak van politieke en maatschappelijke participatie, en dus naar de emancipatie van die groepen die er niet in slagen op eigen kracht mee te beslissen over de koers van onze samenleving.
SP.A vindt dat er méér democratische participatie moet zijn in de economie. Dat kan door de vakbondsvertegenwoordiging en het overleg te versterken, ook in kleine en middelgrote ondernemingen. Daarnaast moet het stakingsrecht gevrijwaard blijven en moeten vakbondsafgevaardigden worden beschermd. Ook andere belangenorganisaties zoals consumenten- en patiëntenorganisaties moeten inspraak krijgen.
Het middenveld is voor SP.A een cruciale partner. Aan de ene kant zorgt het middenveld voor warmte en samenhang in de samenleving. Aan de andere kant is het middenveld ook de vertegenwoordiger van grote groepen in de samenleving. Daarom is het een geprivilegieerde gesprekspartner die moet kunnen wegen op het beleid.
Verschillende vormen van interactieve democratie moeten we uitproberen. SP.A wil daarom volksraadplegingen mogelijk maken op het niveau van het Vlaams Gewest. Politici moeten ook in dialoog gaan met de mensen tijdens de beleidsvorming. De succesvolle vormen van deze interactieve democratie moeten we veralgemenen. SP.A zal hier het voortouw nemen. Politiek is te veel een zaak van hogeropgeleiden geworden. SP.A moet nadenken over manieren om de politieke instellingen te democratiseren, zodat een betere, grotere representativiteit gegarandeerd wordt.
Spirit
Spirit dringt aan op een grote democratiserings- en participatiegolf. Van wijk tot wereld, zeg maar. Spirit wil vooreerst het fundamentele inspraakkanaal in een parlementaire democratie – het stemrecht dus – toekennen aan jongeren vanaf zestien jaar. Wij achten die immers perfect in staat om – als ze dat zelf willen – via hun stem onze samenleving mee te helpen sturen.
Wij focussen op de positieve energie die uitstraalt van plaatsgebonden of themagebonden actiecomités. Zij dienen toegang te krijgen tot gerechtelijke procedures, zodat dit 'recht op recht' niet langer voorbehouden is voor individuen die een belang kunnen aantonen. Daarnaast wil Spirit wijkgebonden participatiebudgetten, zodat bewoners zélf beslissingsbevoegdheden verwerven inzake wijkontwikkeling, de aanleg van speelpleintjes, enzovoort. Ook bindende referenda staan op ons politieke verlanglijstje, waarbij we durven te vernieuwen en ook denkpistes bewandelen omtrent meervoudige referenda (waarbij de burger kiest uit een waaier aan beleidskeuzes, in plaats van alleen maar 'ja' of 'neen' te kunnen antwoorden). Spirit pleit ten slotte voor het volksvoorstel: elk voorstel dat de handtekening van ten minste tienduizend burgers draagt, wordt aan het parlement voorgelegd en gemotiveerd behandeld binnen een vastgestelde termijn.
UNIE
nog niet gekend op 9/6
Vlaams Belang
Het Vlaams Belang kiest uitdrukkelijk voor de democratie als politiek model. Het volk beslist. Dat is de kern van ons standpunt.
Het Vlaams Belang wil een administratie die in haar inrichting en dienstverlening neutraal staat ten opzichte van de politieke opvattingen van haar burgers. Indien onze overheid geen neutrale administratie heeft, zijn de rechten van alle burgers, ongeacht hun politieke overtuiging, in het gedrang.
Spil van de democratie: het parlement
- De Senaat kan maar beter verdwijnen. Het gevaar dat deze vergadering paritair zou worden samengesteld, is erg groot en voor Vlaanderen onaanvaardbaar.
- De Franstaligen zijn oververtegenwoordigd in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Waalse kandidaten moeten voor een zetel in de Kamer minder stemmen halen dan Vlaamse kandidaten. Dat moet stoppen.
- Op 21 mei 1995 kozen de Vlaamse kiezers voor het eerst rechtstreeks een eigen Vlaams Parlement. Dat Vlaams Parlement heeft nog steeds niet de bevoegdheden die de basis zijn voor een zekere autonomie. Over sociale zekerheid en over fiscaliteit heeft het Vlaams Parlement niets te zeggen. Daar moet verandering in komen. Het Vlaams Belang wil dan ook dat het Vlaams Parlement volledige en exclusieve zeggenschap krijgt over fiscaliteit en over sociale zekerheid.
Referendum
- Om het volk meer te betrekken bij de besluitvorming, kiest het Vlaams Belang voor een bindende volksraadpleging op volksinitiatief. In een echte democratie moet elk thema het voorwerp kunnen uitmaken van een bindende volksraadpleging. Voorbeelden van thema's waarover we een referendum kunnen organiseren, zijn het stemrecht voor vreemdelingen, een gedoogbeleid voor drugs, de toetreding van Turkije tot de EU en de grondwet voor Europa. Dat de machthebbers in dit land over deze kwesties het volk niet willen raadplegen, is een belangrijke oorzaak van de kloof tussen burger en politiek.
- Het Vlaams Belang is een groot voorstander van openbaarheid van bestuur. Elke Vlaming moet zich kunnen informeren over alle fasen van beleidsvoorbereiding, -budgettering en -uitvoering. De overheid moet de nodige maatregelen nemen om correcte informatie toegankelijk te maken voor elke mondige burger die oordeelkundig zijn stem wil uitbrengen in een referendum.
Media en democratie
De VRT krijgt een jaarlijkse overheidsdotatie van ongeveer 300 miljoen euro. Dit geld wordt opgehaald bij alle belastingbetalende Vlamingen. De openbare omroep moet met dit geld een objectieve en onpartijdige berichtgeving verzorgen.
Manipulaties en partijdigheid in de berichtgeving bij de openbare omroep moeten gesanctioneerd worden, desnoods met intrekking van een deel van de overheidsdotaties.
Open VLD
Voor Open VLD moeten de burgers niet alleen bij verkiezingen maar het hele jaar door hun stem rechtstreeks kunnen laten gelden. Na een breed maatschappelijk debat moeten belangrijke bestuurlijke beslissingen met een bindend referendum kunnen worden genomen. Open VLD wil daarom de organisatie van het bindend referendum op alle niveaus mogelijk maken. Het initiatief voor zo'n referendum dient door een voldoende aantal mensen te worden afgedwongen. Datzelfde aantal mensen kan de vraagstelling voor het referendum formuleren. Deze mag evenwel niet in strijd zijn met de grondwettelijke rechten en vrijheden. Het referendum is pas bindend indien de helft van de betrokken bevolking aan een referendum deelneemt.
Verder wenst Open VLD de eenheid van het land te versterken en het democratische bestuur te verruimen door de eerste minister rechtstreeks te laten verkiezen.
VLOTT
nog niet gekend op 9/6
