In Apache van 30-06-2022 bespreekt Frederik Polfliet het boek van Dieter Lesage: 'Het parlement en de velen, Pleidooi voor radicale democratie' (verschenen bij EPO)
Volgens filosoof Dieter Lesage (56) staat de parlementaire democratie als model van politieke organisatie vandaag enorm onder druk. Parlementaire democratie zou niet echt democratisch zijn…. Dat soort politieke denken is volgens Lesage in sterke mate beïnvloed door de anarchistische idee dat de menigte zichzelf wel kan organiseren en besturen...Dit gedachtegoed wijst de idee van politieke representatie en beroepspolitici van de hand, vanuit het geloof dat de ware democratie zich buiten het parlement zou bevinden. Onder meer met het argument dat het parlementaire systeem neerkomt op een bewind van een electieve aristocratie. Zo spreekt de Franse filosoof Badiou onomwonden over het kapitalo-parlementarisme."
Hier komen we op een cruciaal punt: In ons huidige (Belgische) politieke systeem wordt het parlement bevolkt door “partijsoldaten” omdat we in het stemhokje hebben moeten kiezen voor partijleden die door de partijen op een verkiesbare plaats zijn gezet. Dit leidt tot een particratie. Dieter Lesage ziet dit ook en komt met een voorstel om de representatie naar een hoger niveau te tillen. ...“Zo denk ik dat partijen niet het monopolie zouden mogen hebben op het indienen van verkiezingslijsten. Het zou een enorme verrijking zijn, mochten ook vakbonden en andere bewegingen zoals belangengroepen en burgerinitiatieven kandidatenlijsten voor parlementsverkiezingen kunnen indienen, om op die manier vertegenwoordigd te zijn en zich actief te kunnen manifesteren in het parlement.” Dit monopolie doorbreken is al een flinke stap in de goede richting om de particratie te overwinnen. Ook de partijfinanciering zou best direct worden gestopt. Op de verkiezingslijsten komen enkel de kandidaten te staan. Er is best geen sprake meer van partijlijsten. De stemmingen die gebeuren door de parlementsleden zijn geheim. Zo wordt vermeden dat beslissingen worden beïnvloed door partijdruk. Nog beter zou zijn als het parlement werd bevolkt door gelote burgers, waardoor partijdruk helemaal is verdwenen.
Verder schrijft Lesage: “Telkens wanneer het democratische karakter van reëel bestaand parlementarisme in vraag wordt gesteld, is de kans groot dat er stemmen zijn die zullen pleiten voor bepaalde vormen van directe democratie of burgerparticipatie. Vaak, schrijft Lesage, is zo’n volksraadpleging veeleer de bevestiging van haar onbeduidendheid. Het fiasco van de recente burgerbevraging over de Belgische staatsstructuur geeft hem hierin alvast gelijk.”
De idee van een referendum op burgerinitiatief, dat essentieel is in een directe democratie, negeert hij totaal. Hij verwart dit blijkbaar met een burgerbevraging of plebisciet. Volksraadplegingen zijn geen referenda maar plebiscieten: nep-referenda die door politici van bovenaf zijn uitgeschreven om hun eigen doelstellingen te dienen. Terwijl plebiscieten tools zijn voor politici om burgers te manipuleren, is de werking van echte referenda juist omgekeerd: dit zijn tools waarmee burgers politici kunnen corrigeren of waarmee burgers zelf wetsvoorstellen kunnen indienen en via het parlement of via referenda laten goed- of afkeuren.
Om democratie in een land met 11 miljoen inwoners te laten werken, is het praktisch efficiënt om gebruik te maken van een parlement. Dit parlement behandelt het overgrote deel van de wetten. Maar, het parlement heeft enkel beslissingsbevoegdheid zolang de bevolking niet zelf direct wenst te beslissen. Van zodra het parlement tegen de wil van de bevolking een wet wel of niet invoert, kan er een correctief referendum worden opgestart waarbij alle burgers hun stem kunnen uitbrengen over die wet. Een democratie is een samenlevingsvorm waarin de burgers ‘de macht’ hebben. Ze zijn soeverein en geen enkele autoriteit staat boven hen. In een democratie die zijn naam waardig is, bestaat de rol van de burger erin om in samenspraak met medeburgers de maatschappij vorm te geven. Dit wordt gerealiseerd als iedereen een vrije en gelijke stem heeft in de wetgeving en regelgeving. Elke burger kan initiatieven nemen en erover stemmen.
Een ware democratie is pas mogelijk wanneer er naast het parlement ook referenda op burgerinitiatief mogelijk zijn. Dit wordt blijkbaar door Lesage genegeerd.
Sluit u dus bij ons aan en steun onze acties om referenda op burgerinitiatief in België mogelijk te maken.
