Minister van Mobiliteit Jean-Luc Crucke (Les Engagés) was onlangs, samen met NMBS-ceo Sophie Dutordoir, in Zwitserland, en zij stelden vast dat de Zwitsers eerst aan openbaar vervoer denken, vóór ze overwegen hun auto te nemen. Want de reizigers kunnen er met één ticket en één reisschema van punt A naar punt B reizen – met de trein, bus, tram, veerboot of zelfs met de kabelbaan: hun dienstregeling is op elkaar afgestemd.
De Zwitserse spoorwegen zijn een uitblinker in Europa. In 2023 (de laatst beschikbare cijfers) had de trein een marktaandeel van 18,4 procent van alle personenvervoer. In België is dat slechts 8 procent (2019). Ook op gebied van stiptheid spannen zij de kroon. Bij een vergelijking van milieukoepel Transport & Environment, eind vorig jaar, kroonde SBB zich als meest betrouwbare spoorwegmaatschappij van Europa, met de beste gebruikerservaring voor het boeken van een reis.
Zo rijden treinen in Zwitserland op vaste tijdstippen en zijn ze met het “Taktfahrplan” op elkaar afgestemd als het raderwerk van hun geroemde uurwerken. Treinen komen zowat gelijktijdig aan in de grote knooppuntstations, waar de aansluiting zo goed als altijd is gegarandeerd. Vorig jaar werd 98,7 procent van de aansluitingen gehaald (bij de NMBS was dat 87,4 procent).
Jean-Luc Crucke wil tegen 2029 zo’n Zwitsers model uitrollen, maar de ambitie om te streven naar een Zwitsers model is niet nieuw want ook zijn voorganger, Georges Gilkinet en de N-VA droomden ervan.
De Zwitsers hebben hun spoormodel niet op één dag gebouwd. “De vervoersmaatschappijen zijn al 170 jaar bij wet verplicht om samen één ticket aan te bieden voor de hele reis”, zegt Helmut Eichhorn. Hij is directeur van Alliance SwissPass, de organisatie die de 250 Zwitserse vervoersmaatschappijen samenbrengt. “Het openbaar vervoer nemen moet minstens even eenvoudig zijn als de auto gebruiken”, zegt hij.
Crucke geeft toe dat het Zwitsers model moeilijk zomaar te kopiëren valt. Juist ja! Het Zwitserse openbaar vervoer is tot stand gekomen mede door de burgers die via referenda konden meebeslissen over de uitbouw ervan. Naar aanleiding van fileproblemen organiseerden de Zwitsers vorig jaar een referendum over plannen voor grotere snelwegen. Zij stemden tegen de vergroting, maar beslisten om het daartoe voorziene budget te besteden aan het openbaar vervoer. Zo werkt dus directe democratie, wat mede verklaart waarom dit openbaar vervoer in Zwitserland zo performant is. Hoe zou ons openbaar vervoer er hebben uitgezien als we ook in ons land een direct-democratisch beleid hadden gehad?
Beste medeburgers, wordt het niet hoog tijd dat ook wij de mogelijkheid krijgen om zelf onze samenleving vorm te geven? Dit kan als we, net zoals de Zwitsers, beschikken over de mogelijkheid om via referenda beslissingen te nemen over aangelegenheden die iedereen aanbelangen. Volgens de Belgische grondwet is dit niet mogelijk!
Daarom voert Meer Democratie vzw actie om, via een grondwetswijziging, bindende referenda op volksinitiatief mogelijk te maken.
Zie: https://www.meerdemocratie.be/het-referendum-de-grondwet
Beste medeburger, doe met ons mee om dit te realiseren en teken de petitie om de Belgische Grondwet aan te passen om bindende referenda in ons land mogelijk te maken.
Grondwetswijziging voor invoering van bindende referenda
https://dekamer.mijnopinie.belgium.be/initiatives/i-988?locale=nl
Sluit u aan bij Meer Democratie vzw en steun ons om ons land democratischer te maken. Onze acties zijn alleen mogelijk door mensen als u. Meer Democratie krijgt geen subsidie en de meeste private fondsen sluiten politieke doelstellingen uit. Help ons nog sterker te staan en word Vriend voor een maandbedrag dat u zelf kiest. Daarmee zorgt u dat we snel kunnen handelen en acties op langere termijn kunnen plannen. Maar ook met een eenmalige donatie helpt u onze acties vooruit!