MAART 2006 [8]
Vanuit de aan standen gebonden vertegenwoordiging uit de feodale tijd ontstaan aan het eind van de achttiende eeuw de eerste aan persoon en partij gebonden parlementaire stelsels. Madison (Amerikaanse Revolutie, 1776) en Sieyès (Franse Revolutie, 1789) beschouwden het stelsel als superieur aan directe democratie, omdat een elite het beste in staat zou zijn het algemeen belang te behartigen.
OVER HET ONTSTAAN VAN PARLEMENTEN
door Joop Sporken
'In 1689, met de troonsbestijging van Willem III van Oranje (1650-1702), werden de grondslagen van een nieuwe staatsregeling vastgesteld in de Bill of Rights. In deze grondwettelijke verklaring werd de macht van de koning sterk ingeperkt en er werden nieuwe waarborgen gegeven voor de rechten van het parlement.'
DEMOCRATIE, EEN IDEE VAN DUBBELZINNIGE HERKOMST
door Ellen Meiksins Wood
'Het voornaamste uitgangspunt van de klassieke Atheense democratie was dat de demos en vooral het volk dat moest werken voor haar levensonderhoud, zelfs eenvoudige handwerklieden, competent waren om niet alleen hun bestuurders te kiezen, maar ook om politiek te oordelen en over wezenlijke zaken te beslissen.'
CONDORCET: Het 'Razende Schaap' van de Franse Revolutie
door Michaël Bauwens
'Het machtigste democratische wapen dat hij voorzag was de 'Volkscensuur'. Via dit middel kon de bevolking de herziening van een ongewenste wet afdwingen of de invoering van een gewenste wet forceren. Het systeem dat Condorcet daarvoor uitdacht was nogal omslachtig, maar is duidelijk geïnspireerd op het democratische ideaal.'
VERTEGENWOORDIGING EN DEMOCRATIE: Een moeizaam verbond
door Hanna Pitkin
'Door actief te participeren in het plaatselijke politieke leven, leren mensen de reële betekenis van burgerschap. Zij ontdekken dat (sommige van) hun persoonlijke problemen breed gedeeld worden en hoe hun schijnbaar privézorgen in feite verweven zijn met openbaar beleid en openbare kwesties.'
IN DEBAT MET DE FILOSOFEN VAN DE REPRESENTATIE
door Ronald de Vries
'Bestuur door een beperkt aantal afgevaardigden heeft als effect dat opvattingen over de publieke zaak via een filter van een gekozen lichaam van burgers uitgezuiverd en kwalitatief verbeterd worden; hun wijsheid kan de ware belangen van het land het best bepalen en hun patriottisme en waarheidsliefde maken het hoogst onwaarschijnlijk dat deze ze opgeofferd worden aan tijdelijke of partijdige overwegingen.' [James Madison, Federalist Paper nr. 10]