“Elke stem verdient gehoor in een democratie“ bloklettert Marc Reynebeau in De Standaard van 06-09-2023. De kiezer zou volatiel zijn, wispelturig en dus onvoorspelbaar, menen vele politici. De mensen blijven niet langer steeds op dezelfde partij stemmen, maar is dat wispelturige onvoorspelbaarheid? Is het niet zo dat een alerte, mondige kiezer zijn stem ernstig en letterlijk neemt, en in het stemhokje spreekt naar eigen goeddunken? De verschuivingen die hierdoor optreden in het politieke landschap, zoals die in peilingen zichtbaar worden, openen het perspectief op een grondige herverkaveling tussen de partijen. De kiesintenties worden versnipperd over een brede waaier van enkele grote en veel kleine partijen zodat na de verkiezingen een coalitie bijeenpuzzelen dan ook nooit voor de hand ligt. Deze versnippering zou kunnen worden vermeden door een nieuw kiessysteem, dat kleine partijtjes geen kans meer geeft en alle stemmen naar enkele grote politieke blokken laat vloeien, zoals dit het geval is in de Verenigde Staten en, in iets mindere mate, in het Verenigd Koninkrijk. Zo’n stelsel zou het leven van politici danig vergemakkelijken, maar zou dat ook wel meer democratie opleveren?
Een democratische politiek zou er moeten naar streven al die opinies en belangen zo veel mogelijk aan hun trekken te laten komen – dat is het algemeen belang.
“Elke stem verdient gehoor” poneert Marc Reynebeau terecht, maar moet dit gehoor nu via de omweg van partijen gebeuren? Deze partijen hebben ieder een eigen agenda en vertegenwoordigen maar een deel(tje) (= part en daarom zijn het partijen) van de bevolking. Hierdoor ontstaat er een strijdmodel tussen verschillende partijbelangen. De steeds weerkerende problematische “coalitievorming” spreekt voor zich.
Marc Reynebeau kan het dogma van het “partijconcept” blijkbaar niet verlaten. Het bij verkiezingen kunnen kiezen voor een partij of kandidaat politicus heeft niets te maken met “gehoord” worden: we geven onze stem af aan de partij en kunnen daarna geen invloed meer uitoefenen op het beleid. Bij de verkiezingen worden we gedwongen een mandaat te geven aan “de verkozenen” en we kunnen dit mandaat niet terugnemen.
Hoe kan je er echter voor zorgen dat iedereen een vrije en gelijke stem heeft in de politieke besluitvorming, waarbij iedere stem meetelt?
Dit is mogelijk door de invoering van direct-democratische besluitvorming waarbij de burgers soeverein kunnen beslissen. In de praktijk betekent dit dat de burgers de mogelijkheid moeten hebben om via zelf ingediende/opgestelde wetsvoorstellen te bepalen hoe ze hun samenleving vorm willen geven. Bijvoorbeeld via het democratisch instrument van een referendum op volksinitiatief en mogelijks door een ‘geloot’ parlement dat een ‘echte’ vertegenwoordiging van de burgers kan betekenen. De “gelote” parlementsleden hoeven niet te gehoorzamen aan een partijdoctrine.
Wanneer de burgers merken dat ze, via referenda, daadwerkelijk in staat zijn hun samenleving zelf vorm te geven, zal het democratische bewustzijn van brede lagen van de bevolking groeien en krachtiger worden. En tegelijk zullen de politieke partijen meer en meer ineenschrompelen om ten slotte roemloos te verzwinden
Sluit u aan bij Meer Democratie vzw en steun ons om directe democratie mogelijk te maken. Deze acties zijn alleen mogelijk door mensen als u. Meer Democratie krijgt geen subsidie en de meeste private fondsen sluiten politieke doelstellingen uit. Help ons nog sterker te staan en word Vriend voor een maandbedrag dat u zelf kiest. Daarmee zorgt u dat we snel kunnen handelen en acties op langere termijn kunnen plannen. Maar ook met een eenmalige donatie helpt u onze acties vooruit!
